Sau một năm làm việc vất vả, vấn đề mà người làm công ăn lương quan tâm nhiều nhất là mình được thưởng tết bao nhiêu tiền. Theo quy định cũ thì mọi năm doanh nghiệp thưởng tết cho người lao động bằng tiền mặt. Kể từ ngày 01/01/2021 có thêm một hình thức thưởng nữa đó là bằng hiện vật. Thưởng tết bằng tiền mặt hay hiện vật doanh nghiệp nên xem xét tình hình thực tế.
Có hiệu lực từ 01/01/2021
Tiền thưởng tết là món quà mà nhiều người trông chờ nhất vào dịp cuối năm sau một thời gian dài làm việc vất vả. Đó được coi là khoản tiền thưởng đền bù xứng đáng dành cho người lao động trong suốt một năm làm việc cống hiến. Đóng góp công sức của mình vào sự phát triển của doanh nghiệp. Dù ít dù nhiều thì đó cũng là món quà rất lớn đối với những người làm công ăn lương. Đặc biệt là người lao động làm ăn xa quê. Chỉ mong chờ tiền thưởng tết để có thêm chi phí trang trải cho bản thân và gia đình. Người ta thường nói “Trăm đồng tiền công không bằng một đồng tiền thưởng”. Cho nên vì vậy mà khoản tiền thưởng tết là nguồn kinh phí rất quan trọng. Để giải quyết nhu cầu cần thiết khi Tết Nguyên Đán đang đến gần.
Đa số những người đi làm công nhân trong khu công nghiệp, khu chế xuất. Xí nghiệp, công ty, cơ sở sản xuất, doanh nghiệp vừa và nhỏ đều mong muốn thưởng tết bằng tiền mặt. Thế nhưng kể từ ngày 01/01/2021 sẽ có thêm một hình thức thưởng mới là bằng hiện vật. Hoặc tài sản khác tương đương với giá trị quy đổi sang tiền mặt bằng nhau. Nhiều người dân tỏ ra khá bức xúc khi quy định này đưa ra. Bởi vì có thể hiện vật nhận được họ đã có quá nhiều hoặc không cần thiết cho cuộc sống của người dân lao động.
Người lao động băn khoăn, lo lắng
Bộ Luật Lao động sửa đổi bổ sung vừa được Quốc Hội thông qua và có hiệu lực từ đầu năm 2021. Cũng là vấn đề được dư luận quan tâm nhất hiện nay đặc biệt là tầng lớp công nhân làm thuê ăn lương hàng tháng. Bổ sung thưởng bằng hiện vật thay vì thưởng tiền mặt như quy định cũ.
Cụ thể là người sử dụng lao động (chủ công ty, doanh nghiệp) thưởng cho người lao động (công nhân, nhân viên). Bằng tiền mặt hoặc tài sản (phần quà, sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ) tương đương giá trị khi quy đổi sang tiền mặt. Căn cứ vào mức độ hoàn thành, hiệu quả công việc trong 1 năm mà người lao động đã cố gắng. Mà mức thưởng cũng khác nhau tùy theo lãnh đạo, tập thể ban giám đốc của mỗi doanh nghiệp. Thưởng tết bằng tiền mặt hay hiện vật người lao động đang lo lắng.
Xem thêm vay tiền ăn tết
Ý kiến của một số công nhân
Anh Nguyễn Văn Hưng (công nhân KCN Bình Dương) chia sẻ. Người lao động chúng tôi lương tháng nào hết tháng đó. Chỉ trong mong cuối năm được thưởng chút ít tiền để chi tiêu lễ tết. Công ty không thưởng tiền mà thưởng quần áo thì chúng tôi biết phải làm thế nào. Đa số công nhân ở đây không ai muốn nhận quà. Chỉ muốn nhận tiền mặt để lo cho con cái, chi tiêu trong gia đình. Nếu nhận bằng sản phẩm thưởng của công ty chắc sang năm tôi phải tìm một chỗ làm mới có chế độ đãi ngộ tốt hơn.
Chị Lê Thị Hồng (công nhân may) cho biết. Hiện giờ chúng tôi rất hoang mang với thông tin. Doanh nghiệp không nhất thiết thưởng tết bằng tiền mặt mà bằng sản phẩm. Nếu bằng hiện vật chắc là cây nhà lá vườn giầy dép, quần áo. Như vậy thì tết năm nay gia đình tôi không biết phải ăn tết như thế nào nữa. Chưa kể đến ba mẹ ở quê có tiền đâu mà gửi về cho ông bà chứ – chị Hồng thở dài. Nếu doanh nghiệp không có chế độ đãi ngộ tốt cho người lao động thì sau tết công nhân sẽ nghĩ hàng loạt. Năm nào cũng vậy, cứ sau tết là xảy ra tình trạng thiếu công nhân trầm trọng. Do công nhân đi làm muộn vì kẹt xe chưa lên thành phố kịp hoặc chuyển sang làm việc nơi khác.
Nếu thưởng tết bằng tiền mặt
Vâng, đây là mức thưởng mà được đại đa số người lao động đồng ý và hưởng ứng cao. Bởi vì tiền là phương tiện giao dịch dễ dàng và hợp pháp tùy sở thích nhu cầu của mọi người. Muốn mua gì, thuê dịch vụ gì chỉ cần xòe tiền ra mua hoặc thuê thì ngay lập tức món đồ đó sẽ là chủ sở hữu của mình.
Nhất là trong dịp tết đến xuân về, nhận tiền thưởng người lao động có thể tự do mua sắm, chi tiêu tết theo cách mà họ muốn. Sau một năm làm việc vất vả, khổ cực tăng ca, làm thêm ngày chủ nhật. Họ được thưởng số tiền tương ứng với kết quả lao động cả năm. Tiền thưởng này không chỉ phục vụ cho nhu cầu cá nhân mà họ còn dành cho vợ con, cha mẹ. Đặc biệt là những người đã có gia đình, rất cần có khoản tiền thưởng cuối năm để gửi về quê cho người thân.
Cận tết phải chi nhiều khoản như quà tết, tiền mừng tuổi, tiền xe cộ. Người người háo hức chờ thưởng tết, có người thì thấp thỏm lo sợ không đủ tiền về quê. Đối với những người có thu nhập cao và ổn định thì không có gì phải lo nhiều. Nhưng đối với những công nhân xa nhà lên thành phố kiếm sống. Họ không có trình độ, thu nhập lại thấp, không ổn định. Cuối năm chỉ trong chờ vào tiền thưởng tết của công ty để được về quê ăn tết đoàn tụ với gia đình. Dường như chỉ vào dịp cuối năm có tiền thưởng họ mới dám thực hiện được khát khao đó.
Nếu thưởng tết bằng hiện vật
Ai ai trong chúng ta, trong dịp tết Nguyên Đán đều có 2 khát khao lớn. Một đó là về quê ăn tết với cha mẹ, anh chị em, người thân họ hàng. Hai là có tiền sắm sửa cho bản thân và gia đình. Thưởng bằng hiện vật có thể thay thế là một món quà tặng vào một trường hợp khác. Chứ đưa vào thưởng tết cuối năm có lẽ nhiều người sẽ thất vọng lắm. Nếu thưởng tết cuối năm bằng hiện vật thì… nghe thôi đã chạnh lòng các bạn à.
Có một số ý kiến cho rằng hiện vật cũng tương đương với số tiền mặt. Thay vì không nhận tiền thì doanh nghiệp dùng số tiền đó để mua quà. Hiện vật cũng mua bằng tiền, nếu không sử dụng có thể tặng cho người thân, họ hàng để lấy thảo. Tuy nhiên đâu ai muốn làm cả năm trời chỉ để nhận quà thưởng tặng cho người khác. Như chúng ta ai cũng biết, hiện vật là sản phẩm, hàng hóa dịch vụ. Nếu bạn không cần nó hoặc không sử dụng khi bán ra thì có nhận lại giá trị 100%?. Hay chỉ còn giá trị 50% đến 60% là cao nhất. Chưa chắc hiện vật có thể quy ra tiền mặt được. Chưa kể đến hiện vật được thưởng người lao động có sử dụng được không.
Sản xuất gì thì thưởng sản phẩm đó
Trường hợp bạn làm trong xí nghiệp điện lạnh, sản xuất tủ lạnh, máy giặt, máy điều hòa. Cuối năm được thưởng chiếc máy giặt trong khi ở nhà thì có rồi. Muốn gửi về quê cho ba mẹ thì cồng kềnh lại mất thêm chi phí vận chuyển tiền xe. Những món đồ đó ở quê cũng mua được mà đâu nhất thiết phải chuyển từ thành phố về. Nhưng nếu bạn làm công nhân may mặc. Công nhân sản xuất giấy vệ sinh, giày dép thì sao. Không lẽ công ty thưởng cho họ vài chục lóc giấy. Thưởng vài chục đôi giày, đôi dép thì khó có thể chấp nhận được. Giá trị vật chất khá lớn nhưng giá trị sử dụng lại thấp. Điều này không còn ý nghĩa với hai từ “thưởng tết”.
Lương tháng 13 có phải thưởng tết
Theo pháp luật Việt Nam đang hiện hành thì không có quy định lương tháng 13. Nhưng thực chất ai cũng biết đây là mức thưởng tết mà doanh nghiệp dành cho người lao động vào dịp cuối năm. Viện trưởng viện công nhân và công đoàn ông Vũ Minh Tiến cho biết. Thực chất lương tháng 13 chính là chính là khoản thưởng của người lao động.
Ông cho biết không có quy định bắt buộc nào ở đây đối với lương tháng 13 là thưởng tết cả. Nhưng đây là vấn đề tự nguyện dựa trên mặt bằng giá cả của thị trường. Mà doanh nghiệp chi thưởng cho công nhân. Mục đích là khuyến khích người lao động có thêm động lực làm việc và gắn bó lâu dài với công ty. Thưởng tết bằng tiền mặt hay hiện vật đang là vấn đề băn khoăn của người lao động.
Xem thêm lịch nghỉ Tết của các ngân hàng
Thưởng tết có bắt buộc không?
Tiền thưởng là gì? là khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động. Chủ doanh nghiệp căn cứ vào mức độ hoàn thành công việc một năm của công nhân. Mức thưởng tết này áp dụng trong 1 năm. Thời gian thưởng vào cuối tháng 12 hoặc đầu tháng 1 năm sau. Thưởng tết là không bắt buộc các bạn nhé. Nếu doanh nghiệp trong năm làm ăn thô lỗ thì không bắt buộc chủ phải thưởng cho nhân viên. Điều này thể hiện trong bảng hợp đồng lao động khi hai bên người lao động và người sử dụng lao động ký kết ban đầu. Nếu trong hợp đồng lao động ban đầu lúc mới ký có thể hiện điều khoản thưởng lương tháng 13 vào cuối năm. Thì chủ doanh nghiệp bắt buộc phải thực hiện theo quy định.
Có nhiều công ty, doanh nghiệp, xí nghiệp quy định căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh và mức độ hoàn thành công việc của nhân viên. Nếu đạt chất lượng theo quy định và quy chế của công ty đưa ra đầu năm. Sẽ được 2 khoản là lương tháng 13 và thưởng tết. Nhưng đến cuối năm công ty chỉ trả cho người lao động 1 trong 2 khoản quy định trên. Thì đã có sự vi phạm pháp luật rồi đấy ạ.
Thưởng tết bằng tiền mặt hay hiện vật
Nếu thưởng tết không phải là quy định bắt buộc thì doanh nghiệp thưởng tết bằng hiện vật hay tiền mặt không có gì vi phạm. Tuy nhiên khi người sử dụng lao động (chủ doanh nghiệp) xét thưởng cuối năm cho người lao động cũng nên xét về tính thực tế. Đối với hiện vật thì tính thiết thực của nó có phù hợp với công nhân hay không.
Trường hợp nếu thưởng bằng hiện vật là những sản phẩm hàng hóa mà người lao động không cần. Những sản phẩm, hàng hóa đó không cần thiết cho cuộc sống của họ. Thì mang tiếng thưởng cũng chỉ là vô nghĩa, không còn giá trị nữa. Nếu thưởng bằng tiền mặt thì họ có thể mua được những sản phẩm mà họ muốn. Mức lương hàng tháng chỉ đủ trang trải cho cuộc sống hàng ngày. Nếu cuối năm được thưởng tết bằng tiền mặt thì có thể góp phần cải thiện cuộc sống đầy đủ và khang trang hơn. Thưởng tết không chỉ là một phần hỗ trợ chi phí, trang trài cuộc sống cho người lao động. Mà nó còn là nguồn động viên, khích lệ tinh thần rất lớn giúp họ phấn đấu và ở lại cống hiến cho công ty vào những năm tiếp theo.
Tổng kết
Thưởng tết bằng tiền mặt hay hiện vật doanh nghiệp cũng nên xem xét tính thiết thực trong cuộc sống. Đối với những người có thu nhập cao ổn định thì họ không cần lo đến việc thưởng tết, nhiều cũng được mà ít cũng được. Còn đối với những người lao động, công nhân làm thuê trong khu công nghiệp, khu tái chế xuất. Thì thưởng tết đối với họ là một nhu cầu các bạn à.
Hãy để cho họ được lựa chọn hình thức thưởng tết bằng tiền mặt sau một năm cố gắng làm việc. Thường xuyên tăng ca đến 7, 8 giờ tối mới về. Nhiều người sức khỏe yếu vẫn phải chịu đựng làm để được tính điểm chuyên cần đầy đủ. Chủ nhật phải làm thêm, cống hiến hết mình cho sự phát triển của doanh nghiệp. Lao động cả một năm trời chỉ với mong mỏi có chút ít tiền thưởng để chi tiêu trang trải trong dịp tết đến xuân về. Thay vì ngậm ngùi gượng ép nhận hiện vật bằng sản phẩm, dịch vụ. Hàng hóa sản xuất tại công ty được thưởng cho đem về cũng không được mà bán cũng không xong.
- Tham khảo thêm
- Tết xài tiền sướng tay kẻo ngập trong nợ
- Vay mua hàng trả góp lãi suất 0% dịp tết cuối năm
- Choáng váng cách tính tiền thuế thu nhập cá nhân
